Zoeken in collecties

Een kartonnen doosje met: miniatuur Mariabeeldje (zie ook VW/Z079/134) in een koperen hulsje; drie sleutels (lopers voor de celdeuren); boetewerktuigen (armbandje, houten kruisje, twee eieren); bedieningenbord met losse houten naamkaartjes; hoesje met verstervingsteller (kruis met touwtje waaraan zeven kralen voor zeven verstervingen, vooral bedoeld voor novicen); centimeter in palmhouten doosje; twee stemfluitjes (het was een van de specifieke taken van de subpriorin ervoor te zorgen dat het koorgebed goed verliep); zakje met nummertjes voor het trekken van de maandheiligen; koperen hart met scharniertje (kan geopend worden, om met intenties bij het beeld van Theresia te leggen).

Sisaltouwtje voor refterversterving. Als een zuster iets gebroken had, toonde zij dat de volgende dag geknield in de refter. Hierbij hing het voorwerp dat zij gebroken had aan dit touw om de hals, om zo excuus te vragen voor het breken.

Eindigend in twee lussen van 10 cm.

Voor refterversterving.

Met lange dorens, voor versterving in de refter. Werden gebruikt om tijdens het vasten het lijden van Jezus voor te stellen.

Plankjes met een tekst, die geknield in de refter door zusters in de hand werden gehouden als een boetedoening. De zusters die penitentie deden, knielden terstond na het tafelgebed op de daartoe bestemde plaats, waarbij de grond kussen. Deze boetedoening kon opgedragen worden oftewel een zuster vroeg er zelf om, als ze meende een regel te hebben overtreden of als ze boete wilde doen. De tekst op het plankje moest door de zuster overwogen worden. Er zijn drie plankjes bewaard gebleven met de spreuken: 1) "In veel spreken zal het nooit aan zonden ontbreken" (penitentie - stilzwijgen); 2) "Zie, Vader, hier ben Ik, om Uw Wil te doen" (penitentie - gehoorzaamheid); 3) "Om onzentwille is Hij arm geworden" (penitentie - armoede). In het "Directorium van de Congregatie der Zusters Usrulinen van Bergen" ([1952]) wordt op de pagina's 104-108 het gebruik van de penitentiebordjes nader toegelicht.

Tabel voor de vastentijd, ingelijst, handgeschreven. Gebruikt tot ongeveer 1965.

Tabel met getypte tekst "Dagen waarop men geen versterving doet". Hing tot in 1969 in de refter bij de deur. In Hulst waren veel gebruiken rond de refterversterving al rond 1965 in onbruik geraakt.

Vermoedelijk zijn deze geselwerktuigen op eigen initiatief van Moeder Theresia, stichteres van de Franciscanessen van Charitas, gebruikt. Het gebruik ervan staat nergens voorgeschreven.

Houten zuiltje met cannelures, met ring bovenaan. Deze kolom stond in de refter. De priorin gaf de zuster die zich vastgebonden hield aan de ring een (symbolisch) tikje met de roe. Dit gebruik werd rond 1960 afgeschaft.

Hout, met ijzeren pinnen van binnen. De twee helften werden tijdens het kruisgebed in de vuisten geklemd. Tot ongeveer 1960 aan nieuwe zusters verstrekt.

Kleine harde stukjes leer in een gevlochten touwtje.

Voor refterversterving.

Iedere zuster had een discipline, die gebruikt werd op vrijdag, de dag van de dood van Christus aan het kruis. Men sloeg zichzelf ermee, terwijl men bad 'Ave Maris Stella'. Dat gebeurde in de cellengang, niet op de chambrettes, want dan zou je het van elkaar horen. Het verhaal is dat Mère Misericorde vanuit België dit gebruik heeft ingesteld. In de cellengang gingen de lichten uit, men deed de oefening en daarna gingen de lichten weer aan. Als je het vanwege drukke werkzaamheden noodgedwongen had overgeslagen, telde je de lettergrepen van het 'Ave Maris Stella', en deed je het later alsnog zoveel maal. Novicen wisten niet van het bestaan van de discipline. Die werd pas uitgereikt na de professie. Achtergrond: boete doen voor eigen - en wereldzonden. Ook werd de discipline gebruikt als straf in de observances. Praten in het voorkoor betekende bijvoorbeeld een aantal maal de discipline gebruiken. Tijdens de menstruatieperiode mocht de discipline niet gebruikt worden. Zeker is dat de discipline tot en met 1958 gebruikt is. Waarschijnlijk in onbruik geraakt met het Tweede Vaticaans Concilie.

Met leren handvat. Hing aan het kruis in de refter.

Het voorwerp werd tot ongeveer 1955 door de zusters gebruikt tijdens het zingen van het 'Miserere'.

Een boetewerktuig, gemaakt van metalen kettingen. De discipline werd gebruikt 's nachts na de metten, gedurende het bidden van het Miserere en het Onze Vader. Bij het vigilie (voorafgaande dag) voor de feestdagen werd het voor het middagmaal gebruikt, gedurende het bidden van het Miserere.

Boetewerktuig of gesel, bestaande uit touwtjes met een dubbel gevlochten uiteinde. De gesel herinnert aan een van de lijdenswerktuigen en hing als zodanig ook wel aan het (refter)kruis.

Ook wel boetegesel genoemd. Bestaande uit kleine touwen met knopen erin, aan één kant bijeengebonden als greep. In de "Constituties van de Congregatie der Missionarissen van het Allerheiligste Hart van Jezus" (Tilburg 1909) wordt in paragraaf 64 geschreven dat voor het onderhouden van de "gelofte en deugd van kuischheid lediggang vermeden, matigheid in spijs en drank betracht, het lichaam gekastijd en de zintuigen, vooral de ogen, bedwongen" moeten worden. In paragraaf 96 wordt geschreven: "Om den kloostergeest te versterken en de deugden te verwerven, zullen de leden de lichamelijke verstervingen niet geringschatten en zich daarbij laten leiden door hun biechtvader [...]". De discipline werd geacht door een ieder afzonderlijk in zijn cel gebruikt te worden op de eerste vrijdag van de maand na het opstaan tijdens het bidden van het Miserere (psalm 51).

Deze discipline is gebruikt door broeder Nicolaas van Oosterhout (Henricus J. van Huijben) (1871-1956).

Ook wel boetegesel genoemd. Bestaande uit touwtjes met knopen erin, aan één kant bijeengebonden als greep. De discipline werd als regel op vrijdagavond gebruikt. Na de completen (getijdengebed) moest men zich hiermee op de blote huid slaan, gedurende de tijd dat men de psalm 'Miserere' (psalm 51) bad. In de vastentijd moest me zich ook op woensdag geselen, in de Goede Week ook op Witte Donderdag. Aan het begin van de vasten moest ieder schriftelijk aan de overste voorleggen, welke boeteplegingen men in de vasten wilde praktiseren. De overste moest hiertoe toestemming geven.

Koord met aan het uiteinde vijf koordjes. Aan het uiteinde van de vijf koorden een verdikking.

Boetegesel, bestaande uit touwtjes met een handvat aan het ene uiteinde en acht stervormen van metaal aan het andere uiteinde.