Zoeken in collecties

Dominicus, de stichter van de orde der dominicanen -ook wel orde der predikheren genoemd-, werd in 1172 als Domingo de Guzmán geboren in Castilië. In 1198 werd hij als kanunnik aan de kathedraal van Osma verbonden. In datzelfde jaar werd dit seculier kapittel in een kapittel met reguliere kanunniken omgezet, waar Dominicus zeven jaar als priester en vervolgens als abt werkzaam was. In het gevolg van Diego de Acebes, de bisschop van Osma, verbleef hij in Zuid Frankrijk, waar de katholieke kerk de strijd aanbond tegen de albigenzen om hen van hun ‘ketterij’ af te brengen en hen met de Kerk te verzoenen. Hier raakte Dominicus doordrongen van het belang van prediking. Daarbij onderkende hij dat prediking alleen dan effect zou hebben, wanneer de predikers zich aanpasten aan de levensstijl van degenen voor wie de prediking bestemd was. Zo trokken hij en voornoemde Diego in 1206 gedeeltelijk blootsvoets, eenvoudig gekleed en zonder eigen middelen van bestaan rond in de provincie Narbonne om te preken en leerstellige disputen aan te gaan met anders gelovigen. Van deze levenswijze, die Dominicus als grondslag voor de door hem gestichte orde der predikheren koos, vormden de bestudering van de bijbel, de theologische uitleg daarvan en de scholing in de scholastiek belangrijke pijlers, die er overigens mede toe leidden, dat de predikbroeders als geleerde theologen indertijd nauw bij de pauselijke Inquisitie betrokken waren. De leden van onderhavige, in 1216 door paus Honorius III goedgekeurde orde volgen de Regel van Augustinus aangevuld met de eigen constituties naar norbertijns voorbeeld. Dominicus, die al in 1207 een vrouwenklooster te Prouille had gesticht, stierf in 1221. In 1234 werd hij heilig verklaard. De orde der Dominicanen telde onder haar leden vele uitzonderlijke theologen, waarvan Thomas van Aquino wel de bekenste is. Hoewel de Nederlandse Provincie van de Orde der Dominicanen pas in 1515 werd opgericht, waren de dominicanen al omstreeks 1232 in Nederland actief