Zoeken in collecties

Uw zoekacties: Kloosterorganisatie: Kruisheren

zzOUD Databestand kloosters in Nederland

beacon
 
 
Kloosterorganisatie
Kloosterorganisatie: Kruisheren
Orde of congregatie:
Kruisheren
Alternatieve namen:
Kruisheren; Orde van het H. Kruis; Reguliere Kanunniken van het H. Kruis; Kruisbroeders
Latijnse naam:
Ordo Sanctae Crucis
Afkorting:
O.S.C.
Stichter, stichteres:
Theodorus van Celles
Stichtingsjaar:
1211
Land van oorsprong:
België
Plaats van oorsprong:
Hoei
Vestiging Nederland:
1371
Doelstelling:
Pastoraal werk; onderwijs; missiewerk
Geschiedenis:
De stichter van de orde van het Heilig Kruis, Theodorus Celles, die kanunnik was van het kathedrale kapittel van Luik, legde in 1211, nadat hij van de kruistocht tegen de Albigenzen was teruggekeerd, met vier ander kapittelheren hun religieuze geloften af aan de bisschop van Luik. Deze schonk hen in Clairlieu bij Hoei in de provincie Luik de Sint-Theobalduskerk. Bij deze kerk bouwden ze een klooster. Als grondslag voor hun samenleven namen ze de regel van Augustinus aan. In 1948 keurde Paus Innocentius IV de constituties goed die de kruisheren op enkele uitzonderingen na van de Dominicanen overnamen. De leden van onderhavige orde heten officieel Reguliere Kanunniken van de Orde van het Heilig Kruis. De spiritualiteit van deze orde, waarvan Sint Helena en Sint Odilia de patroonheiligen zijn, staat met name in het teken van tolerantie en protest tegen onechtheid en onderdrukking. Nadat, geïnspireerd door de Moderne Devotie, in 1410 besloten werd tot een grondige hervorming, die vooral gekenmerkt werd door de nadruk op het contemplatieve leven, kwam de orde in de 15e eeuw tot grote bloei. In het huidige Nederland werden er toen door de kruisheren een zestiental kloosters gesticht. Op het klooster in Sint Agatha na, werden al deze kloosters ten tijde van de Reformatie opgeheven. Door de Franse overheersing rond 1800 en door de daarop volgende wetgeving van koning Willem I, die kloosters het aannemen van nieuwe leden verbood, werden de kruisheren wederom in hun voortbestaan bedreigd. Toen echter in 1840 vorenbedoelde wet ingetrokken werd, kwam de orde tot nieuwe bloei en werden er nieuwe stichtingen opgericht. In het begin van de 20e eeuw vestigden de kruisheren zich ook in Noord-Amerika en namen ze vanaf 1920 missies aan in Congo, Indonesië en Brazilië. Voorts bedienden de kruisheren tot diep in de 20e eeuw parochies in onder meer Rotterdam, Amsterdam, Tilburg, IJsselmonde, Ridderkerk, Weert en Odiliapeel en hadden ze middelbare scholen in Uden, Amersfoort en Bussum
Missielanden:
Congo (1920); Indonesië (1927); Brazilië (1934); België; Duitsland; Oostenrijk; Italië
Gebruikte bronnen:
J. Willemsen, “Nederlandse missionarissen en hun missiegebieden” (KDC, Nijmegen 2006),m zie ook: https://docplayer.nl/4804632-Nederlandse-missionarissen-hun-missiegebieden.html (15-01-2021); J.P.A. van Vugt: Kloosters op schrift (vijfde bewerkte uitgave, Nijmegen 2015), p. 143; J.G.M. Sanders, ‘Roermondse kartuizers of Keulse kruisheren. Kandidaten voor een kloosterstichting in de Meierij van ’s-Hertogenbosch, 1460-1465’in Rijksarchivaris in een land zonder grenzen : Liber Amicorum mr. dr. Jacques van Rensch / Louis Berkvens onder redactie van L. Berkvens en E. Steege (Maastricht 2019), zie ook: https://www.kartuizerklooster.nl/downloads/artikel-vriendeboek-Rensch-vanuit-RHCL.pdf (15-01-2021), p. 231; H. van Engen, “De derde orde van Sint-Franciscus in het middeleeuwse bisdom Utrecht: Een bijdrage tot de institutionele geschiedenis van de Moderne Devotie” (Hilversum 2006), p. 280; C.H. Lawrence, “Kloosterleven in de Middeleeuwen: In West-Europa en de Lage Landen” (Amsterdam 2004), p. 321; R. Wols, ‘De Kruisheren OSC’ op website Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC), https://www.wierookwijwaterenworstenbrood.nl/ontdekken/verhalen/de-kruisheren-osc (15-01-2021)
Opmerkingen:
De Kruisheren hadden vóór 1800 in de volgende plaatsen geen klooster maar wel (tijdelijke) vestigingen in de vorm van een statie, een huis, een refugie of een parochie: Beers, Nijmegen, Mook, Oud-Zevenaar (Gld), Overasselt (Gld), Oeffelt, Heel, 't Loo (Gld), Baarlo, Boekel, Bovenkarspel, Dordrecht (Z-H), Duiven (Gld), Ell (L), Gennep, Gorinchem (Z-H), Grave, Groessen (Gld), Heijen, Horssen (Gld), Huisseling (N-B), Kekerdom, Middelaar (L), Nijmegen, Raamburg (Z-H), Schijndel (N-B), Spanbroek (N-H), Tegelen, Ulft (Gld), Volkel, Wevershoef (N-H), Westerblokker, gem.Hoorn. Meer informatie in MB II
ENK Monasticon nummer:
P017
Gevestigd in: