Zoeken in collecties

Uw zoekacties: zzOUD Databestand kloosters in Nederland
beacon
19  zoekresultaten
gesorteerd op:
 
 
 
 
Kloosterorganisatie
Kloosterorganisatie: Seculiere kanunniken
Orde of congregatie:
Seculiere kanunniken
Stichtingsjaar:
- Einde 18e eeuw
Doelstelling:
Dagelijks onderhouden van het koorgebed; zielzorg in parochies
Geschiedenis:
Seculier kanunniken maakten deel uit van een kapittel, een bestuurscollege dat verbonden was aan een kathedraal of een andere belangrijke kerk, die kapittelkerk of collegiale kerk genoemd werd. Bij het vaststellen tijdens het Concilie van Aken in 816 van de regel van Chrodegang, doorgaans de regel van Aken genoemd, werd ervan uitgegaan dat kanunniken gemeenschappelijk zouden leven. Ze hoefden geen kloostergelofte af te leggen en geen afstand te doen van hun bezittingen. In de 10e eeuw verslapte de toepassing van deze regel. Het communautaire leven werd verlaten. De kanunniken gingen vanaf toen afzonderlijk wonen in huizen, die zich bevonden binnen de claustrale singel of immuniteit van het kapittel, een afgebakend gebied rondom de kapittelkerk, waar slechts het kerkelijk recht van toepassing was. Voorts werden de door het kapittel gemeenschappelijk opgebouwde bezittingen verdeeld in “prebenden”, die werden aangewend om in het levensonderhoud van de individuele kanunniken te voorzien. De kanunniken kwamen dagelijks in de kapittelkerk bijeen voor het koorgebed. Ook waren ze actief in de zielzorg in parochies. Centraal stond evenwel het koorgebed en de liturgie. Een aan een kathedraal verbonden kapittel stond tevens de bisschop bij in zijn bestuurstaken. Mettertijd was een verwerver van een prebende veelal alleen maar kanunnik in naam. Voor de koordiensten liet hij zich vervangen door een priester, die als vicaris optrad. Er waren dan ook nogal wat kanunniken, die alleen de lagere wijdingen of zelfs geen wijding hadden ontvangen. Deze kanunniken konden ook getrouwd zijn. Aan deze toestand werd door het Concilie van Trente een eind gemaakt. In de Noordelijke Nederlanden werden de meeste seculiere kapittels tijdens de reformatie opgeheven of omgevormd tot wereldlijke proosdijen. In de Zuidelijke Nederlanden verdwenen de kapittels pas aan het eind van de 18e eeuw bij de komst van de Franse revolutionaire troepen. Alle bezittingen werden toen door de staat geconfisqueerd
Gebruikte bronnen:
A.Clazing, ‘Papenhofstede’ in “Flehite: historisch jaarboek Amersfoort en omstreken” Volume 2011, zie ook: https://wegwijs033.nl/Papenhofstede.pdf (02-02-2023), p.103-105; “Geschiedenis van het heiligdom St. Gerlach als norbertinessenstift” op website Vrienden van Sint Gerlach
https://vriendenvansintgerlach.nl/images/rechts/2021/Presentatie_StGerlach_Norbertinessenstift.pdf (02-02-2023), p.5
ENK Monasticon nummer:
V019
Gevestigd in:
Toon op kaart Toon op kaart
 
 
 
 
 
Kloosterorganisatie
Kloosterorganisatie: Priesters van het H. Hart van Jezus
Orde of congregatie:
Priesters van het H. Hart van Jezus
Alternatieve namen:
Priesters van het H. Hart van Jezus
Latijnse naam:
Sacerdotes a Sacro Corde; Congregatio Sacerdotum a Sacro Corde
Afkorting:
SCJ
Stichter, stichteres:
Leo Dehon
Stichtingsjaar:
1878
Land van oorsprong:
Frankrijk
Plaats van oorsprong:
St.-Quentin
Vestiging Nederland:
1883; officiële vestiging in 1900
Doelstelling:
Missiewerk; pastoraal werk; onderwijs; sociaal werk; crisishulp
Geschiedenis:
Léon Gustave Dehon werd in 1843 in La Capelle in het Franse Departement du Nord geboren als zoon van welgestelde ouders. Hij studeerde in Parijs en Rome. In 1868 werd hij priester gewijd. Als kapelaan richtte hij in 1877 met toestemming van de bisschop van Soissons in Saint-Quentin het Collège St. Jean op. Vanuit zijn visie, dat het docentencorps van dit college uit priesters zou moeten bestaan die samen een nieuwe congregatie zouden vormen, stichtte Dehon in 1878 in Saint-Quentin de Congregatie van de Priesters van het H. Hart van Jezus. Gedurende zijn verdere leven bleef Dehon zijn congregatie als Generaal Overste besturen. In 1925 stierf hij te Brussel. De leden van de congregatie, die naar de stichter ook wel Dehonianen worden genoemd, wijdden zich aan de verering van het Heilig Hart van Jezus, een in de 19e eeuw zeer populaire devotie, waarvan het aan Jezus’ Hart te geven eerherstel de leidraad vormde. De gedachte daarachter was, dat de zondige mens het Hart van Jezus dusdanig verwond had dat Zijn eer hersteld moest worden. De Dehonianen probeerden dat eerherstel te bereiken door het H. Hart te vereren en door hun eigen lijden als een offer op te dragen aan Jezus, maar ook door het verrichten van liefdewerk die gelovigen dichter tot het H. Hart zouden brengen. Na het Tweede Vaticaanse concilie werd de doelstelling van de congregatie opnieuw verwoord. Het accent kwam toen te liggen op diaconie, pastoraat, onderwijs, crisishulp en opvang van daklozen. Vrij snel breidde de Congregatie zich uit, eerst in Frankrijk, maar spoedig ook daarbuiten. Al in 1883 vestigde zij zich te Watersleyde bij Sittard. De vestiging daar groeide uit tot het Sittardse Missiehuis, dat het moederhuis van de Duitse provincie werd. De bakermat van de bij decreet van het generaal bestuur in 1910 opgerichte Nederlandse provincie is het in 1900 gestichte Juvenaat H. Hart te Bergen op Zoom. In de missie was de congregatie actief in Brazilië, Kongo, Finland, Zweden, Kameroen, Indonesië en Chili
Missielanden:
Brazilië (1893); Congo/Zaïre (1897); Finland (1907); Zweden (1910); Kameroen (1911); Indonesië (1923); Chili
Gebruikte bronnen:
KS, 131-133; PA 2002, 2004; NMM; Encyclopedie van het Katholicisme III (1956) k. k. 488-489; www.relins.be; Willemsen, "Nederlandse missionarissen en hun missiegebieden" (2006)
ENK Monasticon nummer:
P038
Gevestigd in:
meer
Toon op kaart Toon op kaart
 
 
 
 
 
Kloosterorganisatie
Kloosterorganisatie: Missionarissen van het H. Hart van Jezus
Orde of congregatie:
Missionarissen van het H. Hart van Jezus
Alternatieve namen:
Missionarissen van het H. Hart van Jezus, De Rooi Harten
Latijnse naam:
Missionarii Sacratissimi Cordis Jesu
Afkorting:
MSC
Stichter, stichteres:
Jules Chevalier
Stichtingsjaar:
1854
Land van oorsprong:
Frankrijk
Vestiging Nederland:
1880
Doelstelling:
Missiewerk; pastoraal werk
Geschiedenis:
Samen met twee studiegenoten, Charles Piperon en Jean-Marie Vandel, stichtte Jules Chevalier (1824-1907) in 1854 de congregatie van de Missionarissen van het Heilig Hart van Jezus. Het internationaal centrum van deze congregatie is gevestigd in Issoudun (Frankrijk), de geboorteplaats van Chevalier, waar hij na zijn wijding als priester tot kapelaan benoemd werd. De congregatie, die in 1874 pauselijke goedkeuring kreeg, heeft de bijzondere verering van het Heilig Hart van Jezus en de verspreiding hiervan door middel van onderwijs, gezondheidszorg, prediking en missie tot doel. Nadat het Vaticaan in 1871 Micronesië, Melanesië en (Papua) Nieuw Guinea als missiegebied aan de congregatie toevertrouwde, ontwikkelde de congregatie zich tot een wereldwijd actieve missiecongregatie. In het begin van de 20e eeuw verliet de congregatie Frankrijk vanwege het sterk antiklerikale beleid daar en vestigde zich in 1880 in Nederland van waaruit de congregatie zich verder over Europa verspreidde. De Nederlandse tak van de congregatie, die in 1919 een zelfstandige provincie werd, gaf aan haar doelstelling vorm door parochiewerk, volksmissies en retraites, de aansturing van de Aartsbroederschap van Onze Lieve Vrouw van het Heilig Hart in Sittard, de opleiding van religieuzen, opvoeding en onderwijs. Begin 20e eeuw kreeg de Nederlandse provincie de Molukken (1902), Oceanië en Nieuw-Guinea (1905), de Filippijnen (1908), Brazilië (1911), Celebes (1919), Midden-Java (1921) als eigen missiegebieden toegewezen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden er geen missionarissen meer uitgezonden. De Japanse bezetting van Nederlands-Indië kostte 27 congregatieleden het leven. Na de oorlog ontwikkelden de voormalige missiegebieden zich tot autonome gebieden. Steeds meer missionarissen keerden voorgoed terug naar Nederland. Vanaf de jaren 1980 ontplooide de congregatie nieuwe vormen van missie en gemeenschapsleven, voornamelijk in de vorm van activiteiten ten dienste van kansarmen in de samenleving
Missielanden:
Indonesië (Molukken 1902; Celebes 1919; Midden-Java 1921); Nieuw-Guinea (1905); Filippijnen (1908); Brazilië (1911); Congo/Zaïre
Gebruikte bronnen:
J. Willemsen, “Nederlandse missionarissen en hun missiegebieden” (KDC, Nijmegen 2006), zie ook: https://docplayer.nl/4804632-Nederlandse-missionarissen-hun-missiegebieden.html (02-10-2021); J.P.A. van Vugt: Kloosters op schrift (vijfde bewerkte uitgave, Nijmegen 2015), p. 154; W. Nolet: Katholiek Nederland, Deel I ('s-Gravenhage 1930), p. 161/162; R. Wols, ‘De Missionarissen van het H. Hart van Jezus MSC’ op website Brabant Historisch Informatie Centrum, https://www.bhic.nl/ontdekken/verhalen/de-missionarissen-van-het-h-hart-van-jezus-msc (29-10-2021)
ENK Monasticon nummer:
P027
Toon op kaart Toon op kaart
 
 
 
 
 
Kloosterorganisatie
Kloosterorganisatie: Franciscanen
Orde of congregatie:
Franciscanen
Alternatieve namen:
Minderbroeders Franciscanen; Franciscanen
Latijnse naam:
Ordo Fratrum Minorum; Ordo Sancti Francisci
Afkorting:
OFM; OSF
Stichter, stichteres:
Franciscus van Assisi (Francesco de Bordone)
Stichtingsjaar:
1209
Land van oorsprong:
Italië
Plaats van oorsprong:
Assisi
Vestiging Nederland:
1229
Doelstelling:
Evangelisering in armoede; onderwijs; missiewerk
Geschiedenis:
Rond 1245 ontstond er binnen de in 1209 door Franciscus van Assisi gestichte orde der minderbroeders een discussie over de vraag of het armoede-ideaal van Franciscus in volstrekte zin moest worden nageleefd. Deze discussie groeide uit tot een conflict waardoor er binnen de orde twee groepen ontstonden: de spiritualen en de conventuelen. De spiritualen stonden een aller-striktste letterlijk opvatting van de regel van Franciscus voor. De conventuelen achtten het niet op de letter nakomen van de regel daarmee niet in strijd. In 1317 werden de met de kerkelijke hiërarchie in conflict geraakte spiritualen op het Concilie van Vienne veroordeeld, terwijl de conventuelen in 1322 als officiële richting in de orde bevestigd werden. In de 14e en 15e eeuw ontstond uit de conventuelen een hervormingsbeweging, de observanten, die evenals de spiritualen, zij het wat genuanceerde, zich zoveel mogelijk aan de principes van Franciscus hielden. In 1517 kwam het tot een officiële scheiding van de orde in conventuelen en observanten. Van de observanten splitsten zich de kapucijnen af die een eigen orde werden. Thans zijn er dan ook drie verschillende minderbroederordes: de orde der minderbroeders ofwel de franciscanen, de orde der minderbroeders conventuelen en de orde der minderbroeders kapucijnen. In 1228 stichtten de franciscanen in ’s-Hertogenbosch een klooster. Van daaruit verspreidden zij zich over heel de Nederlanden. Tijdens de Reformatie in de 16e eeuw en daarna in de Franse tijd rond 1800 werden nagenoeg al de hier door hen gestichte kloosters opgeheven. Vanaf 1853 toen de bisschoppelijke hiërarchie hersteld werd en de Rooms-Katholieke Kerk haar oude rechten terugkreeg, kende de orde van de minderbroeders franciscanen, waarvan het huidige doel te omschrijven is als evangelische dienstbaarheid in armoede, een nieuwe bloeiperiode die duurde tot het midden van de 20e eeuw toen onder invloed van allerlei veranderingen in kerk en maatschappij het aantal intredingen sterk terugliep
Missielanden:
China (1890); Brazilië (1899); Noorwegen (1924); Indonesië (1929); Pakistan (1934-1994); India (1934-1985); Japan (1955-1980); Zweden (1963); Papua Nieuw-Guinea; Hongkong; Korea; Israël
Gebruikte bronnen:
J. Willemsen, “Nederlandse missionarissen en hun missiegebieden” (KDC, Nijmegen 2006, zie ook: https://docplayer.nl/4804632-Nederlandse-missionarissen-hun-missiegebieden.html (13-03-2020); J.P.A. van Vugt: Kloosters op schrift (tweede bewerkte uitgave, Nijmegen 2003), zie ook: https://repository.ubn.ru.nl/bitstream/handle/2066/134988/134988.pdf?sequence=1 (13-03-2020), p. 145; W. Nolet: Katholiek Nederland, Deel I ('s-Gravenhage 1930), p. 207/210/211/212; J. Smits, “Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant” (2010 Alphen aan de Maas), p. 124/125; R. Wols, ‘De Franciscanen OFM / OFMCONV’ op website Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC); https://www.bhic.nl/ontdekken/verhalen/de-franciscanen-ofm-ofmconv (13-03-2020); G.P. Freeman, ´ Franciscanen’ op website Lucepedia: Digitale Theolofische Encyclopedie, https://www.lucepedia.nl/dossieritem/franciscanen/franciscanen (13-03-2020); A.P.G.M. Peters, ‘Minderbroeders Franciscanen in Nederland’ op website Konferentie Nederlandse Religieuzen KNR), https://www.knr.nl/UserFiles/File/Minderbroeders%20Franciscanen%20in%20Nederland.pdf (13-03-2020)
ENK Monasticon nummer:
P022
Gevestigd in:
Toon op kaart Toon op kaart