Zoeken in collecties

Uw zoekacties: zzOUD Databestand kloosters in Nederland

zzOUD Databestand kloosters in Nederland

beacon
3  zoekresultaten
gesorteerd op:
 
 
 
 
Kloosterorganisatie
Kloosterorganisatie: Zusters van de Goddelijke Voorzienigheid (Steyl)
Orde of congregatie:
Zusters van de Goddelijke Voorzienigheid (Steyl)
Alternatieve namen:
Zusters van de Goddelijke Voorzienigheid (Tegelen) (voorheen: Steyl, 1876-1965; Venlo, 1965-1989; vanaf 1989 Tegelen); Congregatie van de Zusters van de Zusters van de Goddelijke Voorzienigheid; Zusters van Steyl
Latijnse naam:
Divina Providencia
Stichter, stichteres:
Eduard Michelis
Stichtingsjaar:
1842
Land van oorsprong:
Duitsland
Plaats van oorsprong:
Münster
Vestiging Nederland:
1876
Patroonheiligen:
Drievuldigheid/Drieëenheid; Vincentius; H. Jozef; Maria; H. Hart
Doelstelling:
Vanuit het geloof antwoord geven op de concrete nood van de tijd
Geschiedenis:
De vervulling van de doelstelling van de congregatie is begonnen met een armenweeshuis voor meisjes in St. Mauritz, Münster. Door de Kulturkampf kwamen Duitse zusters naar Nederland. Daar werden ze al snel door pastoors in dorpen gevraagd. Omdat de Nederlandse taal een beperking vormde begonnen de zusters met bewaarscholen, naailessen en hygiëne voor vrouwen en meisjes, wijkverpleging en de opvang van wezen, armen en later pensiongasten. Enkele jaren daarna werd een meisjesschool gestart en vanuit de naailessen groeide eenvoudig huishoudonderwijs. Nadat de zusters de Nederlandse taal beheersten, diploma's hadden gehaald en het bijzonder onderwijs gelijk was gesteld aan het staatsonderwijs, groeiden de activiteiten van de congregatie. In Nederland groeide het werkterrein van de congregatie uit tot onderwijs (kleuterschool; l.o.; mulo; kweekschool; huishoudschool; internaten voor wezen, schipperskinderen, blo-kinderen en huishoudleerlingen), gezondheidszorg (ziekenhuis, geestelijke en lichamelijke gehandicapten, huizen voor pensiongasten, bejaardenzorg, woonwagenwerk, wijkverpleging), huishouding in seminaries en pastorieën, missiewerk en pastoraal en sociaal werk. De wijkverpleging in de dorpen hield voor de meeste van de zusters op toen er gediplomeerde wijkzusters kwamen. Vanaf 1971 kwamen nieuwe leefgroepen tot stand. De zusters kozen zelf hun woonplek met medezusters. Meestal gingen de normale werkzaamheden die de zusters voorheen uitoefenden door. De groepen hebben zich geleidelijk aan opgeheven wegens leeftijd. De groepen die na 1980 gevormd zijn, zijn ontstaan door opheffing van grote huizen. De congregatie heeft nooit de eigen zusters verpleegd. Na 1975, bij de verbouwing in Steyl, en in 1994, toen het kloosterbejaardenoord van de congregatie is verkocht, gingen de zusters die verzorging nodig hadden naar de bejaardenhuize Huize Vroenhof in Houthem en Huize St. Anna in Boxmeer. Of naar de verzorgingshuizen te Schijndel, Heerlen, Tegelen, Venray en Venlo
Juridische structuur:
Van pauselijk recht
Rechtspersonen:
Rechtspersoon: Nederlandse Provincie van de Congregatie der Zuster van de Goddelijke Voorzienigheid te Venlo
Missielanden:
Indonesië, Java (1934); Nederlandse Antillen, Aruba (1955); Afrika, Malawi (1960). Vanuit Duitsland: Brazilië (1896)
Gebruikte bronnen:
KS, 85; PA 1970, 2004; NMM; Kloosterarchivaris juli 2008; http://www.zusters-goddelijke-voorzienigheid.nl/2008/waar-zijn-wij-nederland.php
Opmerkingen:
Een adreslijst met informatie over leefgroepen en alleenwonenden van de congregatie is aanwezig in het Erfgoedcentrum. Afbeeldingen van de huizen zijn ook te vinden in het boek: L. Asselberg, "Uit het leven van de zusters van de Goddelijke Voorzienigheid in Nederland", Venlo [1976]
ENK Monasticon nummer:
Z140
Gevestigd in:
Toon op kaart Toon op kaart
 
 
 
 
 
Kloosterorganisatie
Kloosterorganisatie: Trappisten
Orde of congregatie:
Trappisten
Alternatieve namen:
Trappisten; Hervormde Cisterciënzers, Cisterciënzers van de Strenge Onderhouding; Cisterciënzers van de Strikte Observantie;
Latijnse naam:
Ordo Cisterciensis Strictae [Strictioris] Observantiae
Afkorting:
OCSO; OCistR; OCistRef; OCR
Stichter, stichteres:
Ontstaan door samenvoegong door paus Leo II van drie congregaties onder de naam "Orde van de Hervormde Cisterciënzers van Onze Lieve Vrouw van La Trappe"
Stichtingsjaar:
1892
Land van oorsprong:
Frankrijk
Vestiging Nederland:
1882
Doelstelling:
Contemplatie, pastoraal werk, missiewerk
Geschiedenis:
In de 15e-eeuw werd ook binnen de cisterciënzerorde de roep om hervorming steeds groter. Het cisterciënzer Generaal Kapittel ontbeerde het gezag hieraan gehoor te geven. Hierdoor ontstonden er binnen de cisterciënzer orde nieuwe stromingen, waarvan de belangrijkste de Strikte Observantie was. Deze stroming ontstond in 1598 toen Arnolfini regulier abt van de abdij van La Charmoye werd. Hij wilde radicaal terug naar de regel van Benedictus. Hij en zijn volgers onderscheidden zich onder meer door zich te onthouden van vlees. Toen een tiental abdijen tot voormelde Strikte Observantie was overgegaan, erkende Paus Alexander VII binnen de cisterciënzerorde een ‘Gewone’ en een ‘Strikte’ Observantie. Binnen de Strikte Observantie voerde de invloedrijke abt Jean de Rancé van abdij Notre Dame de La Grande Trappe een hervorming door die verder ging dan de hervorming die Arnolfini indertijd voorstond. Ten tijde van de Franse Revolutie vestigden van voornoemde abdij zich een groep monniken onder leiding van De Lestrange in het Zwitserse La Valsainte en een andere groep onder leiding van De Laprade in het Duitse Darfeld. Deze laatste groep keerden toen terug van de door De Lestrange doorgevoerde uiterst strenge hervorming naar het regime zoals dat indertijd door de hervorming van De Rancé gestalte gegeven was. Na de terugkeer in Frankrijk ontstonden er drie congregaties: de congregatie van La Trappe, waarin de klooster verenigd waren die onder het regime van de hervorming van De Lestrange vielen, de congregatie van Sept-Fons, waarbij de kloosters aangesloten waren die teruggekeerd waren tot het regime van de hervorming van De Rancé en als derde de in 1836 in Westmalle gevormde Belgische Congregatie. In 1822 werden deze drie congregaties door paus Leo II tot één orde samengevoegd onder de naam Orde van de Hervormde Cisterciënzers van Onze Lieve Vrouw van La Trappe en waarvan “trappisten”, zoals de cisterciënzers van de Strikte Observantie in de volksmond genoemd worden, afgeleid is
Missielanden:
Indonesië
Gebruikte bronnen:
W. Nolet: Katholiek Nederland, Deel I ('s-Gravenhage 1930), p. 138-141; M. van der Plas en R. Lutz, “Abdijen in de Lage Landen en de mensen die er wonen” (Tielt, Baarn 1989), p. 59; P. Holt, ´Schiere monniken en grijze vrouwen” (Eindhoven 2012), p. 84-88; Zr. Lisbet en Zr. Judit De Grijs, ‘Negen eeuwen cisterciënzers’in ”Het Teken” (69e jaargang, nr. 10, mei 1997), zie ook: Website Thomas Godsdienstonderwijs, https://www.kuleuven.be/thomas/page/tijdschriften/viewarticle/100828/ (19-05-2020); R.Wols, ‘De Trappisten OCSO’ op Website Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC), https://www.bhic.nl/ontdekken/verhalen/de-trappisten-ocso (19-05-2020); J.P.A. van Vugt: Kloosters op schrift (vijfde bewerkte uitgave, Nijmegen 2015)
ENK Monasticon nummer:
P007
Toon op kaart Toon op kaart
 
 
 
 
 
Kloosterorganisatie
Kloosterorganisatie: Cisterciënzers
Orde of congregatie:
Cisterciënzers
Alternatieve namen:
Orde der Cisterciënzers; Cisterciënzers; Bernardijnen
Latijnse naam:
Sacer Ordo Cisterciensium
Afkorting:
SOC; SOCist.; Ocist.
Stichter, stichteres:
Robert van Molesme
Stichtingsjaar:
1098
Land van oorsprong:
Frankrijk
Plaats van oorsprong:
Saint-Nicolas-lès-Cîteaux
Vestiging Nederland:
Sinds Middeleeuwen. Herintroductie in 1904
Doelstelling:
Contemplatie; pastoraat
Geschiedenis:
Verburgerlijking en verslapping van de discipline ontvluchtend, die vooral toesloeg in de bij de orde van Cluny aangesloten kloosters, verliet in 1098 abt Robertus met een twintigtal monniken de abdij van Molesme om zich in een onherbergzame plaats bij Dijon te vestigen. In deze plaats, die Cîteaux of in het Latijn Cistercium heette en waarvan de naam cisterciënzers afgeleid is, beoogde Robertus in eenzaamheid, armoede, ascese en eenvoud alsmede door met eigen arbeid in het levensonderhoud te voorzien in alle gestrengheid de regel van Benedictus te volgen. Al in 1099 werd hij opgevolgd door Albericus, die een kilometer verder naar het noorden tot definitieve vestiging van de kloostergemeenschap besloot. Daar verrees ook de eerste stenen kerk. Onder zijn opvolger Stefanus Harding ontstond vanuit onderhavige kloostergemeenschap een orde met een eigen regel en bestuur waarvan de abdij van Citeaux en vier in 1113-1115 van daaruit gestichte kloosters, waaronder die van Clairvaux, de kern vormde. In 1170 kreeg de orde met de Carta Caritatis haar eerste statuten. De daarin vervatte regelgeving sloot eigenmachtig optreden van de abten vrijwel uit en dwong met strenge visitaties een uniforme naleving af van deze statuten. Onder Bernardus van Fontaines, die in 1115 abt van de abdij van Clairvaux werd, kende de orde in de 12e-eeuw een grote groei. Zo ook in Nederland, dat eind 15e-eeuw 34 cisterciënzerkloosters telde. Deze kloosters lagen veelal in onontgonnen gebieden, waar de cisterciënzers zich op landbouw en veeteelt toelegden. Zij hanteerden daartoe een systeem van uithoven, waar lekenbroeders tewerkgesteld waren. Eind 16e-eeuw maakte de Reformatie een eind aan het bestaan van de orde in Nederland. Alleen de Munsterabdij in Roermond kon tot de komst in 1794 van de Fransen blijven voorbestaan. Met de door uit Frankrijk gevluchte cisterciënzers gestichte abdij Mariënkroon in Nieuwkuijk keerden de cisterciënzers van de gewone observatie in de 19e-eeuw in Nederland terug
Gebruikte bronnen:
W. Nolet: Katholiek Nederland, Deel I ('s-Gravenhage 1930), p. 134-138; M. van der Plas en R. Lutz, “Abdijen in de Lage Landen en de mensen die er wonen” (Tielt, Baarn 1989), p. 43; J.P.A. van Vugt: Kloosters op schrift (vijfde bewerkte uitgave, Nijmegen 2015), p. 132; G. Vermeer, “Kloosters van baksteen. De architectuur van de hervormingsorden in Nederland tot omstreeks 1300” (Almere 1999), zie ook: https://pure.uva.nl/ws/files/2829761/34539_UBA003000253_007.pdf (15-05-2020); R. Wols, ‘Cisterciënzers OCIST’ op Website Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC), https://www.bhic.nl/ontdekken/verhalen/cistercienzers-ocist (14-05-2020); J. Leclecq osb, De spiritualiteit van de cisterciënzers, op Website Thomas Merton, http://thomasmerton.nl/cistercienzerstrappisten/spiritualiteit/de-spiritualiteit-van-de-cistercienzers/ (15-05-2020); Zr.Lisbet en Zr Judit De Grijs, ‘Negen eeuwen cisterciënzers’in ”Het Teken” (69e jaargang, nr. 10, mei 1997), zie ook: Website Thomas Godsdienstonderwijs, https://www.kuleuven.be/thomas/page/tijdschriften/viewarticle/100828/ (15-05-2020); H. de Jong, ‘Cisterciënzers beïnvloedden zelfs Den Haag’ in “Katholiek Nieuwsblad” van 13-01-2017, p. 20
ENK Monasticon nummer:
P006
Gevestigd in:
Toon op kaart Toon op kaart