Zoeken in collecties

Omdat de vervaardiger van het werk te St. Agatha, zoals gezegd, de Hemelvaart wilde of moest afbeelden, kon hij geen sarcofaag schilderen. Hij vulde de opengevallen plaats met de gespannen en verrast omhoogziende Maria van de Annunciatie. Bijna alle overige figuren in dit deel zijn identiek aan die te Bingen. Als hoofdfiguur, de ten hemel opstijgende persoon, is Maria ver¬vangen door Christus. Opmerkelijk hierbij is dat hij is afgebeeld in een pose die meer doet denken aan zijn Verrijzenis dan aan zijn Hemelvaart. Van de personen die te Bingen rechts van de sarcofaag staan en naar omlaag kijken in deze lege tombe - waar volgens de overlevering bloemen bloeiden - heeft de schilder van het werk te St. Agatha er enige weergegeven met het hoofd omhoog gericht; enige anderen evenwel gaf hij weer zoals zijn voorbeeld ze vertoonde, namelijk met neerwaartse blik. Ook in dit middenstuk heeft de kopiïst in de bovenhoeken extra engelen geschilderd om deze vol te krijgen. Aangezien enige van deze laatste figuren hun hoofd geheel of gedeeltelijk missen, is de veronderstelling gewettigd, dat het doek ooit aan de bovenzijde is afgesneden. Dit gegeven kan ook de verklaring zijn voor het feit, dat het middengedeelte van het werk minder hoog is dan de zijstukken. De achterzijden van de luiken te Bingen zijn beschilderd, zodat deze in gesloten toestand nog als als sierraad fungeren. Die te St. Agatha hebben een dergelijke beschildering niet, mogelijk omdat de gewoonte om altaarretabels te sluiten op het einde van de zestiende eeuw of in het begin van de zeventiende in onbruik raakte. De drie panelen van het drieluik te Bingen zijn aan elkaar bevestigd, die van St. Agatha niet. Bovendien zijn ze, in tegenstelling tot dit werk, getoogd. Volgens Hermans stelt het middenluik te St. Agatha de Ten Hemelopneming van Maria voor. Dit is duidelijk een vergissing. Uit een voetnoot blijkt dat ook hij aan de onvolledige figuren constateerde. Vervolg tekst Opmerkingen, zie Ag/0089/c